صلح و ارجاع اموال عمومی و دولتی به داوری

برداشتی متفاوت از صلح و ارجاع اموال عمومی و دولتی به داوری“ اصل 139 قانون اساسی” – موسسه حقوقی فرصت

مسعود رجایی کارشناس حقوقی و قراردادی موسسه حقوقی فرصت :

 

1-دعاوی راجع به اموال عمومی و دولتی راجع به دعاوی ناشي از چه قراردادهايي می تواند باشد؟

2-چنانچه قراردادی منعقد گردد كه موضوع اختلافات ناشی از آن اموال عمومی و دولتی نباشد بلکه ارائه خدمات، دریافت خدمات، پيمانكاري، تامین مالی يا فاینانس باشد موضوع اختلاف یا اختلافات طرفین، اختلافات راجع به اموال عمومی و دولتی است؟

معیار مندرج در این اصل در رابطه با ارجاع دعاوی راجع به اموال عمومی و دولتی چه می باشد؟

اصل 139 قانون اساسی مقرر می دارد: «صلح دعاوی راجع به اموال عمومی و دولتی یا ارجاع آن به داوری در هر مورد موکول به تصویب هیات وزیران است و باید به اطلاع مجلس برسد. در مواردی که طرف خارجی باشد و در موارد مهم داخلی باید به تصویب مجلس نیز برسد. موارد مهم را قانون تعیین می کند».

معیار اخذ مجوز به موضوع قرارداد(نوع اموال) بر می گردد یا به صاحبان اموال؟

تفاوتی ما بین اموال دولت و شرکت های دولتی متصور است؟

در ذیل به صورت نکته­ وار به پاسخ سوالات فوق می‌پردازیم:

1-از این اصل می توان استنباط نمود ارجاع دعوی به داوری مربوط به اختلافات قراردادهایی خواهد بود که موضوع آن ها مرتبط به اموال عمومی و دولتی می باشند.

2-بر اساس مصادیقی که در قوانین عادی مذکور است از جمله قانون محاسبات عمومی و قانون برگزاری مناقصات، می توان اموال دولتی را مطابق هدفی که مورد استفاده قرار می گیرند به:

الف)اموال عمومی و غیراختصاصی دولت

ب)اموال اختصاصی دولت

تقسیم نمود.

3- اموال عمومی و غیراختصاصی دولت: آن دسته از اموالی هستند که برای مصالح و انتفاعت عمومی و منافع ملی در اختیار دولت بوده و دولت بایستی بر طبق مصالح عامه آن ها را به کار گیرد که مثال های بارز آن ها، معادن، منابع نفت و گاز و آبها می باشد.

3-1)قراردادهای مرتبط با این دسته از اموال، قراردادهای عمومی از نوع امتیازات و پروانه های اکتشاف، توسعه و بهره برداری بوده که قوانین عادی علاوه بر شرایطی که طرفین می توانند در مورد آن ها توافق کنند منجمله نحوه حل و فصل اختلافاتشان، شرایط الزامی را در نظر گرفته که ناشی از ماهیت عمومی بودن آن ها ست و باید مورد رعایت قرار گیرند.

3-2) به علاوه، در این قراردادها چنانچه قرار باشد اختلافات میان طرفین از طریق داوری حل و فصل گردد، باید مجوز لازم مذکور در اصل 139 قانون اساسی اخذ گردد.

4) اموال اختصاصی دولت: اگرچه مقررات مذکور در قانون محاسبات عمومی و قانون برگزاری مناقصات در هر دو دسته از اموال باید مورد رعایت قرار گیرد اما

4-1) از این قوانین قراردادهایی مورد استخراج قرار می‌گیرند که شامل اموال اختصاصی دولتی بوده و شرکت های دولتی و موسسات عمومی در آن ها تصرف مالکانه داشته یا در رابطه با آن ها همانند اشخاص خصوصی یا بازرگانی به امور مدنی و تجاری مشغول می باشند.

 4-2) قراردادهای مربوط به خرید و فروش اموال منقول و غیرمنقول، پیمانکاری، تعمیرات، ساخت، مهندسی، مشاوره و مدیریت از این نوع هستند.

در نتیجه، به نظر می رسد در ارجاع اختلافات این نوع قراردادها به داوری، ضرورتی به رعایت اصل 139 قانون اساسی نباشد.

 

 

مقالات دیگر : تفاوت حق اختراع و طرح صنعتی

 

جهت دریافت مشاوره با پر کردن فرم زیر کارشناسان موسسه حقوقی فرصت در اولین فرصت با شما تماس خواهند گرفت.

eyJpZCI6IjE3IiwibGFiZWwiOiJcdTA2MzlcdTA2NDVcdTA2NDhcdTA2NDVcdTA2Y2MiLCJhY3RpdmUiOiIxIiwib3JpZ2luYWxfaWQiOiI3IiwidW5pcXVlX2lkIjoiYmpsMTdhIiwicGFyYW1zIjp7ImVuYWJsZUZvck1lbWJlcnNoaXAiOiIwIiwidHBsIjp7IndpZHRoIjoiMTAwIiwid2lkdGhfbWVhc3VyZSI6IiUiLCJiZ190eXBlXzAiOiJub25lIiwiYmdfaW1nXzAiOiIiLCJiZ19jb2xvcl8wIjoiI2ZmZmZmZiIsImJnX3R5cGVfMSI6ImNvbG9yIiwiYmdfaW1nXzEiOiIiLCJiZ19jb2xvcl8xIjoiIzAwMDAwMCIsImJnX3R5cGVfMiI6ImNvbG9yIiwiYmdfaW1nXzIiOiIiLCJiZ19jb2xvcl8yIjoiIzAwMDAwMCIsImJnX3R5cGVfMyI6Im5vbmUiLCJiZ19pbWdfMyI6IiIsImJnX2NvbG9yXzMiOiIjMWU3M2JlIiwiZmllbGRfZXJyb3JfaW52YWxpZCI6IiIsImZvcm1fc2VudF9tc2ciOiJcdTA2NDVcdTA2NDZcdTA2MmFcdTA2MzhcdTA2MzEgXHUwNjJhXHUwNjQ1XHUwNjI3XHUwNjMzIFx1MDZhOVx1MDYyN1x1MDYzMVx1MDYzNFx1MDY0Nlx1MDYyN1x1MDYzM1x1MDYyN1x1MDY0NiBcdTA2NDVcdTA2MmZcdTA2Y2NcdTA2MzFcdTA2Y2NcdTA2MmEgXHUwNjI3XHUwNjJmXHUwNjM5XHUwNjI3IFx1MDY0NVx1MDYyNyBcdTA2MjhcdTA2MjdcdTA2MzRcdTA2Y2NcdTA2MmYhIiwiZm9ybV9zZW50X21zZ19jb2xvciI6IiNiZmJmYmYiLCJoaWRlX29uX3N1Ym1pdCI6IjEiLCJyZWRpcmVjdF9vbl9zdWJtaXQiOiIiLCJ0ZXN0X2VtYWlsIjoiZm9yc2F0bGF3ZmlybUBnbWFpbC5jb20iLCJzYXZlX2NvbnRhY3RzIjoiMSIsImV4cF9kZWxpbSI6IjsiLCJmYl9jb252ZXJ0X2Jhc2UiOiIiLCJmaWVsZF93cmFwcGVyIjoiPGRpdiBbZmllbGRfc2hlbGxfY2xhc3Nlc10gW2ZpZWxkX3NoZWxsX3N0eWxlc10+W2ZpZWxkXTxcL2Rpdj4ifSwiZmllbGRzIjpbeyJic19jbGFzc19pZCI6IjEyIiwibmFtZSI6ImZpcnN0X25hbWUiLCJsYWJlbCI6IiIsInBsYWNlaG9sZGVyIjoiXHUwNjQ2XHUwNjI3XHUwNjQ1IFx1MDY0OCBcdTA2NDZcdTA2MjdcdTA2NDUgXHUwNjJlXHUwNjI3XHUwNjQ2XHUwNjQ4XHUwNjI3XHUwNjJmXHUwNmFmXHUwNmNjIiwidmFsdWUiOiIiLCJ2YWx1ZV9wcmVzZXQiOiIiLCJodG1sIjoidGV4dCIsIm1hbmRhdG9yeSI6IjEiLCJtaW5fc2l6ZSI6IiIsIm1heF9zaXplIjoiIiwiYWRkX2NsYXNzZXMiOiIiLCJhZGRfc3R5bGVzIjoiIiwiYWRkX2F0dHIiOiIiLCJ2bl9vbmx5X251bWJlciI6IjAiLCJ2bl9vbmx5X2xldHRlcnMiOiIwIiwidm5fcGF0dGVybiI6IjAiLCJ2bl9lcXVhbCI6IiIsImljb25fY2xhc3MiOiIiLCJpY29uX3NpemUiOiIiLCJpY29uX2NvbG9yIjoiIiwidGVybXMiOiIifSx7ImJzX2NsYXNzX2lkIjoiMTIiLCJuYW1lIjoiZW1haWwiLCJsYWJlbCI6IiIsInBsYWNlaG9sZGVyIjoiXHUwNjIyXHUwNjJmXHUwNjMxXHUwNjMzIFx1MDYyN1x1MDZjY1x1MDY0NVx1MDZjY1x1MDY0NCIsInZhbHVlIjoiIiwidmFsdWVfcHJlc2V0IjoiIiwiaHRtbCI6ImVtYWlsIiwibWFuZGF0b3J5IjoiMSIsIm1pbl9zaXplIjoiIiwibWF4X3NpemUiOiIiLCJhZGRfY2xhc3NlcyI6IiIsImFkZF9zdHlsZXMiOiIiLCJhZGRfYXR0ciI6IiIsInZuX29ubHlfbnVtYmVyIjoiMCIsInZuX29ubHlfbGV0dGVycyI6IjAiLCJ2bl9wYXR0ZXJuIjoiMCIsInZuX2VxdWFsIjoiIiwiaWNvbl9jbGFzcyI6IiIsImljb25fc2l6ZSI6IiIsImljb25fY29sb3IiOiIiLCJ0ZXJtcyI6IiJ9LHsiYnNfY2xhc3NfaWQiOiIxMiIsIm5hbWUiOiJzdWJqZWN0IiwibGFiZWwiOiIiLCJwbGFjZWhvbGRlciI6Ilx1MDYzNFx1MDY0NVx1MDYyN1x1MDYzMVx1MDY0NyBcdTA2MmFcdTA2NDVcdTA2MjdcdTA2MzMiLCJ2YWx1ZSI6IiIsInZhbHVlX3ByZXNldCI6IiIsImh0bWwiOiJ0ZXh0IiwibWFuZGF0b3J5IjoiMSIsIm1pbl9zaXplIjoiIiwibWF4X3NpemUiOiIiLCJhZGRfY2xhc3NlcyI6IiIsImFkZF9zdHlsZXMiOiIiLCJhZGRfYXR0ciI6IiIsInZuX29ubHlfbnVtYmVyIjoiMCIsInZuX29ubHlfbGV0dGVycyI6IjAiLCJ2bl9wYXR0ZXJuIjoiMCIsInZuX2VxdWFsIjoiIiwiaWNvbl9jbGFzcyI6IiIsImljb25fc2l6ZSI6IiIsImljb25fY29sb3IiOiIiLCJ0ZXJtcyI6IiJ9LHsiYnNfY2xhc3NfaWQiOiIxMiIsIm5hbWUiOiJtZXNzYWdlIiwibGFiZWwiOiIiLCJwbGFjZWhvbGRlciI6Ilx1MDYyYVx1MDY0OFx1MDYzNlx1MDZjY1x1MDYyZFx1MDYyN1x1MDYyYSBcdTA2MmNcdTA2NDdcdTA2MmEgXHUwNjJmXHUwNjMxXHUwNmNjXHUwNjI3XHUwNjQxXHUwNjJhIFx1MDY0NVx1MDYzNFx1MDYyN1x1MDY0OFx1MDYzMVx1MDY0NyIsInZhbHVlIjoiIiwidmFsdWVfcHJlc2V0IjoiIiwiaHRtbCI6InRleHRhcmVhIiwibWFuZGF0b3J5IjoiMSIsIm1pbl9zaXplIjoiIiwibWF4X3NpemUiOiIiLCJhZGRfY2xhc3NlcyI6IiIsImFkZF9zdHlsZXMiOiIiLCJhZGRfYXR0ciI6IiIsInZuX29ubHlfbnVtYmVyIjoiMCIsInZuX29ubHlfbGV0dGVycyI6IjAiLCJ2bl9wYXR0ZXJuIjoiMCIsInZuX2VxdWFsIjoiIiwiaWNvbl9jbGFzcyI6IiIsImljb25fc2l6ZSI6IiIsImljb25fY29sb3IiOiIiLCJ0ZXJtcyI6IiJ9LHsiYnNfY2xhc3NfaWQiOiIxMiIsIm5hbWUiOiJzZW5kIiwibGFiZWwiOiJcdTA2MjdcdTA2MzFcdTA2MzNcdTA2MjdcdTA2NDQiLCJodG1sIjoic3VibWl0IiwiYWRkX2NsYXNzZXMiOiIiLCJhZGRfc3R5bGVzIjoiIiwiYWRkX2F0dHIiOiIiLCJpY29uX2NsYXNzIjoiIiwiaWNvbl9zaXplIjoiIiwiaWNvbl9jb2xvciI6IiIsInRlcm1zIjoiIn1dLCJvcHRzX2F0dHJzIjp7ImJnX251bWJlciI6IjQifX0sImltZ19wcmV2aWV3IjoibGlnaHQtZ3JleS5wbmciLCJ2aWV3cyI6IjE2MTEyMyIsInVuaXF1ZV92aWV3cyI6IjEzNDA3NyIsImFjdGlvbnMiOiI2NCIsInNvcnRfb3JkZXIiOiI3IiwiaXNfcHJvIjoiMCIsImFiX2lkIjoiMCIsImRhdGVfY3JlYXRlZCI6IjIwMTktMDUtMTEgMTE6Mzc6NTMiLCJpbWdfcHJldmlld191cmwiOiJodHRwczpcL1wvZm9yc2F0bGF3ZmlybS5jb21cL3dwLWNvbnRlbnRcL3BsdWdpbnNcL2NvbnRhY3QtZm9ybS1ieS1zdXBzeXN0aWNcL2Fzc2V0c1wvZm9ybXNcL2ltZ1wvcHJldmlld1wvbGlnaHQtZ3JleS5wbmciLCJ2aWV3X2lkIjoiMTdfNzQxNDcxIiwidmlld19odG1sX2lkIjoiY3NwRm9ybVNoZWxsXzE3Xzc0MTQ3MSIsImNvbm5lY3RfaGFzaCI6IjZjYWExMzk4NGQzNjE5ZDlkYWJjYWQ0NWZiN2E5Y2IyIn0=