انواع بیمهنامهای مهندسی
ندا خسروجردی
موسسه حقوقی و داوری بین المللی فرصت
امروزه گسترش فعالیتهای عمرانی، صنعتی و افزایش احتمال وقوع خسارتهای بزرگ به سرمایههای کلان، نیاز به پوشش بیمهای بیش از پیش احساس میشود. با توجه به این موضوع که پروژههای عمرانی بخش اعظم سرمایههای ملی کشور را تشکیل میدهند و انواع خطرها سرمایه، نیروی انسانی، مصالح، ماشینآلات و به طور خلاصه منافع آنها را تهدید میکنند، این موضوع بر اهمیت بیمه در قراردادهای پیمانکاری میافزاید.
انواع بیمه نامه های مهندسی به شرح ذیل است:
1- بیمه نامههای احداث (Construction) که شامل :
1-1 تمام خطر پیمانکاران CAR (Contractors All Risks): بیمه تمام خطر پیمانکاران به این معنی که تقریباً هرگونه زیان یا خسارت ناگهانی و غیر قابل پیشبینی که در طول مدت بیمه به اموال بیمه شده واقع در محل اجرای پروژه ساختمانی وارد شود مشروط بر اینکه به نحوی مشخص در بیمهنامه مستثنی نشده باشد تحت پوشش قرار میدهد که مهمترین آنها عبارتند از:
الف) آتش سوزی، صاعقه، انفجار، سقوط هواپیما، کاربـرد آب یا سـایـر اقـداماتی که به منظور اطفاء حـریق صورت میگیرد.
ب) سیل، طغیان آب، باران، برف، بهمن، امواج عظیم دریا در اثر آتشفشان؛
ج) هرنوع طوفان؛
د) زمین لرزه، نشست زمین، لغزش زمین و صخرهها؛
ه) دزدی ساده، سرقت با شکست حرز ؛
و) اجرای ناصحیح کار، عدم مهارت، سهل انگاری، اعمال توام با سوءنیت؛
ز) ازبین رفتن یا خسارت وارد به مصالح ساختمانی، ماشینآلات ساختمانی و لوازم و تجهیزات ساختمانی را که در حین حمل و نقل در محدوده اجرای پروژه، انبار داری، یا در هنگام سوارکردن یا پیاده کردن ماشینآلات به وقوع بپیوندد را نیز تحت پوشش قرار میدهد. در اين بيمه نامه، خسارتهاي وارده به اشخاص ثالث ناشي از اجراي عمليات نيز پوشش داده ميشود. این بيمه نامه با شروع فعاليت و تخليه كالای مورد بيمه در محل اجرای پروژه شروع و پس از تكميل ساختمان، در زمان تحويل و يا بهره برداری خاتمه میيابد. بیمهگذار میتواند دوره آزمایش (راه اندازی) و دوره نگهداری (تحویل موقت) را نیز تحت پوشش قرار دهد.
1-2 بيمه تمام خطر نصب (Erection All Risks Insurance) E.A.R:
به منظور نصب تجهیزات و ماشینآلات کارخانه وتأسیسات از هنگام تجهیز کارگاه تا پایان عملیات نصب وکارهای ساختمانی، آزمایش و راه اندازی طرحهایی نظیر کارخانههای صنعتی و تولیدی این بیمهنامه صادر میگردد. این بیمهنامه خسارات ناشی از حوادث را در حین عملیات نصب انواع ماشینآلات و تجهیزات صنعتی، تولیدی و خدماتی از قبلی احداث پالایشگاه و نیروگاه، پروژههای خط انتقال آب، گاز و خطوط انتقال نیرو و مانند آن را تحت پوشش قرار میدهد. خسارات تحت پوشش این بیمهنامه تمام خطر میباشد لذا خسارات ناشی از تمام خطرات به غیر از خطرات ذکر شده در استثنائات شرایط عمومی بیمهنامه را تحت پوشش قرار میدهد. مدت بیمه تمام خطر نصب از زمان مدت بيمهنامه تمامخطر نصب، از زمان تخليه ماشينآلات و اشياء مورد بيمه در محل نصب شروع میشود و تا پايان عمليات نصب و راه اندازی ادامه خواهد داشت.
1-3 بيمه عدمالنفع ناشي از تأخير در بهره برداري(Delay in Start Up) DSU: این بیمهنامه ضرر و زیان مالی ناشی از تأخیر در بهرهبرداری را به صاحبکار میپردازد. اگر در حین اجرای کار خسارتی به پروژه وارد شود و آن خسارت باعث طولانی شدن زمان اجرا و به عبارت دیگر تأخیر در بهرهبرداری شود با توجه به قدرت اسمی پروژه و سود پیشبینی شده از سوی صاحبکار طبق شرایط بیمه نامه جبران میگردد این بیمهنامه دارای فرانشیز زمانی میباشد بدین معنی که اگر پروژه تا سه ماه تأخیر داشت بیمهگر مبلغی را نمیپردازد ولی اگر بیش از سه ماه بود بیمهگر ضرر و زیان متناسب با مازاد به سه ماه را پرداخت مینماید.
2- بیمهنامههای دوره بهره برداری (Operation) که شامل:
2-1 بيمه تمام خطر ماشينآلات و تجهيزات پيمانكاري Contractor’s Plants and Machinery) (Insurance CPM: بیمه ماشینآلات پیمانکاری بیشتر برای پروژههای بلند مدت یا پروژههایی که در محل ساختمان آنها چندین پیمانکار، ماشینآلات خود را به کار انداختهاند مناسب است. بیمهنامه ماشینآلات پیمانکاری پوششهای یکسان همه ماشینآلات موجود در کارگاه را بدون در نظر گرفتن مالک آنها در بر میگیرد و هر یک از آنها به نسبت سهم حق بیمه خود را پرداخت خواهند کرد. بیمهگر تنها زمانی هزینهها را پرداخت خواهد کرد که صورت حسابها و اسناد و مدارک دریافتی حاکی از انجام تعمیرات دستگاهها و یا تعویض آنها و برگرداندن آنها به صورت اولیه بوده و مورد قبول بیمهگر قرار گرفته باشد. مدت این بیمه به طور معمول یک سال میباشد؛ مگر همراه با بیمهنامه پیمانکاری و نصب تحت پوشش قرار گرفته باشد که در این صورت مدت هر دو بیمهنامه یکسان خواهد بود.
2-2 بیمه شکست ماشینآلات M.B( machinery break): این بیمهنامه برای کارخانهها در زمان بهرهبرداری صادر میشود و خسارات فیزیکی، ناگهانی و غیر قابل پیشبینی تأسیسات و تجهیزات و دستگاهها تا ارزش جایگزینی شامل هزینه نصـب حـقوق و عـوارض گمرکی و هزینه حمـل، بیمـه میشود. در صورت عدم وجود بیمهنامه شکست ماشینآلات، صاحبان ماشینآلات میبایست همواره مبالغی را به صورت نقد و به عنوان ذخیره برای جبران خسارات احتمالی نگهداری نمایند. بنابراین بیمه نامه شکست ماشینآلات بهترین راه حل جبران خسارات احتمالی بدون ذخیره کردن بخشی از سرمایه بیمهگذار میباشد. خسارات تحت پوشش این بیمه نامه تمامخطر می باشد لذا خسارات ناشی از تمام خطرات به غیر از خطرات ذکر شده در استثنائات شرایط عمومی بیمه نامه را تحت پوشش قرار می دهد.
2-3 بيمه تجهيزات الكترونيكي( Electronic Equipment Insurance) EE: کلیه خسارات سخت افزاری ابزارهای ظریف الکترونیکی رایانه و … در مقابل خسارات ناشی از ضربه، برخورد اجسام خارجی، آبدیدگی، آتش سوزی تحت پوشش قرار میگیرد. خسارات تحت پوشش این بیمهنامه تمام خطر می باشد و اقلام بیمه شده در حال کار، توقف، پیاده کردن، به منظور تمیزکردن یا بازدید و تعمیر و یا جابجایی در محوطه انبار و نصب مجدد تحت پوشش بیمه قرار میگیرند. . نوسان برق تحت پوشش این بیمه نمیباشد زیرا تجهیزات الکترونیکی باید مجهز به سیستم محافظت از نوسان برق باشند. در این بیمهنامه بیمهگذار میتواند با پرداخت حق بیمه اضافی، خسارت وارد به اموال مجاور یا خسارتهای جانی یا مالی وارد به اشخاص ثالث را نیز تحت پوشش قرار دهد.
2-4 بيمه سازههاي تكميل شده (Civil Engineering Completed Risks) CECR: با توجه به اينكه پروژههاي مهندسي پس از اتمام عمليات اجرايي و در دوره بهره برداري نيز در معرض حوادث طبيعي قرار دارند، در اين بيمه نامه، سازه هايي مانند سد، تونل، راه و مواردی ازین دست، كه در حال بهره برداري ميباشند در برابر خطراتي مانند سيل، طغيان آب، زلزله، نشست زمين، آتش سوزي، انفجار، طوفان، سرما و يخبندان و … تحت پوشش قرار ميگيرند. این بیمهنامهها را میتوان به صورت سالانه صادر و آنها را تمدید کرد و یا از ابتدا به صورت چند ساله صادر کرد. حداکثر مدت پوشش این بیمهنامهها به عمر مفید سازهها بستگی دارد.
2-5 بیمه عیوب اساسی و پنهان ساختمان (Latent Defects of Building) LDB: این بیمهنامه ساختمانهای مسکونی را در زمان بهرهبرداری در مقابل هرگونه خسارت وارد به سازه و تجهیزات ساختمان ناشی از طراحی غلط، مواد یا مصالح معیوب و اجرای نادرست کار که در زمان ساخت، آشکار نشده باشد تحت پوشش قرار میدهد. . این بیمهنامه هرگونه نقصی در سازههای اصلی و جانبی ساختمان ناشی از طراحی غلط، اجرای نادرست، مواد و مصالح معیوب را در طی مدت اعتبار بیمهنامه که به بیمهگر اعلام شود و در زمان صدور گواهی پایان کار به وسیله بیمهگذار و گواهی تأیید بازرس فنی، آشکار نشده باشد را تحت پوشش قرار میدهد. برای پروژههای انبوهسازی که از چندین بلوک ساختمانی تشکیل گردیده میتوان یک بیمهنامه واحد صادر نمود اما ازآنجاییکه در پایان بیمهنامهها به ذینفعان (مالکین ساختمانها) تحویل داده میشود بهتر است برای هر بلوک یک بیمهنامه مجزا صادر گردد.
مقالات دیگر :
حضور شرکت مشاور و پیمانکار با سهامدار مشترک در مناقصهی دولتی
نظری دهید